Skolyoz omurganın sağa ya da sola eğriliğine verilen genel isimdir. Erken teşhis edildiğinde tedavisinde yüksek oranda muvaffakiyet elde edilebilir. Lakin vaktinde teşhis edilemeyen omurga eğrilikleri ilerlemişse, bu durum çocukların olağan gelişmenini engelleyebilir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Alanay, ailelerin göz arkası etmemesi gereken bu problemle ilgili merak edilenlere şu biçimde açıklık getirdi:
Ahmet Alanay
– En hayli kimlerde görülür?
Ergenlik çağına giren çocukların yüzde 1 ile 3’ünde görülür. Skolyoz eğriliklerinde ilerleme, çocukluk ve ergenlik çağındaki büyüme suratına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bilhassa ergenlik büyüme atağı sırasında 2-3 aylık periyot içerisinde yavaşça ve orta hudutlarda olan eğrilikler orta ve ileri seviyelere kadar berbatlaşabilir. Bu niçinle skolyoz kuşkusu oluştuğu anda, fazlaca vakit kaybetmeden uzman görüşü alınması gereklidir.
– Hangi sıkıntıları tetikler?
Skolyoz büyüme periyodu boyunca ilerler. Tedavi edilmediği takdirde, büyümenin sonunda ileri derecelere ulaşırsa, erişkin yaşta da mekanik niçinlerle ilerlemeye devam eder ve önemli sıhhat sıkıntıları yaratabilir. Bunların içinden kozmetik imaj bozukluğu ekseriyetle çocuk ve ailenin en epey şikayetçi olduğu bulgudur. Kozmetik imaj bozukluğu zihin sıhhatini etkileyebilir.
– Teşhisi kolay mıdır?
Skolyoz ağrı yapmadığı ve yavaşça derecelerde gözle görülebilir bir deformasyon olmadığı için dikkatlerden kaçabilir. Küçük çocuklarda, erken yaşta başlayan skolyozda erken teşhis fazlaca değerlidir. Erken yaştan itibaren ebeveynler çocuklarını gözlemelidir. Bilhassa 10 yaş daha sonrası ergenlik başlangıç periyodunda her üç ayda bir çocukların sırt ve belini denetim etmek yararlıdır.
– Belirtileri nelerdir?
Geriden bakıldığında;
– Bir omuzun başkasından yüksek olması. Çoklukla sol omuzun sağa oranla aşağıda olması.
– Bel kıvrımlarının asimetrik olması. Bir tarafın başka tarafa nazaran dolgun olması.
– Gövdenin yana yanlışsız kayması.
– Sırtta bir tarafta çıkıntı, kamburluk olması. Bu çıkıntının öne eğilme ile artması.
– Nasıl tedavi edilir?
Eğriliklerin 20-40 derece içinde olması durumunda evvela korse ve idman programları içeren konservatif teknikler tercih ediliyor. Korse tedavisinden beklenen, eğriliğin ilerlemesinin engellenmesi ve cerrahi tedaviye ihtiyacın ortadan kaldırılmasıdır. Korse yalnızca büyüme potansiyeli olan çocuklarda ve 20 ile 40 derece ortası eğriliklerde uygulanır. Konservatif tedavinin kâfi olmadığı, eğriliğin 40-45 derece üzerinde olduğu ve ilerlemeye devam ettiği durumlarda cerrahi müdahaleye başvurulmaktadır.
Ahmet Alanay
– En hayli kimlerde görülür?
Ergenlik çağına giren çocukların yüzde 1 ile 3’ünde görülür. Skolyoz eğriliklerinde ilerleme, çocukluk ve ergenlik çağındaki büyüme suratına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bilhassa ergenlik büyüme atağı sırasında 2-3 aylık periyot içerisinde yavaşça ve orta hudutlarda olan eğrilikler orta ve ileri seviyelere kadar berbatlaşabilir. Bu niçinle skolyoz kuşkusu oluştuğu anda, fazlaca vakit kaybetmeden uzman görüşü alınması gereklidir.
– Hangi sıkıntıları tetikler?
Skolyoz büyüme periyodu boyunca ilerler. Tedavi edilmediği takdirde, büyümenin sonunda ileri derecelere ulaşırsa, erişkin yaşta da mekanik niçinlerle ilerlemeye devam eder ve önemli sıhhat sıkıntıları yaratabilir. Bunların içinden kozmetik imaj bozukluğu ekseriyetle çocuk ve ailenin en epey şikayetçi olduğu bulgudur. Kozmetik imaj bozukluğu zihin sıhhatini etkileyebilir.
– Teşhisi kolay mıdır?
Skolyoz ağrı yapmadığı ve yavaşça derecelerde gözle görülebilir bir deformasyon olmadığı için dikkatlerden kaçabilir. Küçük çocuklarda, erken yaşta başlayan skolyozda erken teşhis fazlaca değerlidir. Erken yaştan itibaren ebeveynler çocuklarını gözlemelidir. Bilhassa 10 yaş daha sonrası ergenlik başlangıç periyodunda her üç ayda bir çocukların sırt ve belini denetim etmek yararlıdır.
– Belirtileri nelerdir?
Geriden bakıldığında;
– Bir omuzun başkasından yüksek olması. Çoklukla sol omuzun sağa oranla aşağıda olması.
– Bel kıvrımlarının asimetrik olması. Bir tarafın başka tarafa nazaran dolgun olması.
– Gövdenin yana yanlışsız kayması.
– Sırtta bir tarafta çıkıntı, kamburluk olması. Bu çıkıntının öne eğilme ile artması.
– Nasıl tedavi edilir?
Eğriliklerin 20-40 derece içinde olması durumunda evvela korse ve idman programları içeren konservatif teknikler tercih ediliyor. Korse tedavisinden beklenen, eğriliğin ilerlemesinin engellenmesi ve cerrahi tedaviye ihtiyacın ortadan kaldırılmasıdır. Korse yalnızca büyüme potansiyeli olan çocuklarda ve 20 ile 40 derece ortası eğriliklerde uygulanır. Konservatif tedavinin kâfi olmadığı, eğriliğin 40-45 derece üzerinde olduğu ve ilerlemeye devam ettiği durumlarda cerrahi müdahaleye başvurulmaktadır.