Çocuklarda Tat Farkındalığının Geliştirilmesi

Leyla

Global Mod
Global Mod
25 Mar 2021
2,600
0
1
Tat farkındalığı nedir?

Tat farkındalığı; kişinin ağzına aldığı besin hususunun tadını fark etmesi, daha evvelki tecrübeleri ile bu yahut buna yakın tatları hatırlaması ve karıştırılmış tatlar içinde ayırım yapabilmesi olarak tanımlanabilir.

Tat farkındalığı nasıl gelişir?

Tat farkındalığı erken çocukluk çağından itibaren kazanılmaya başlanan ve tüm hayat uzunluğu kullanılan bir maharettir. Tat farkındalığının gelişebilmesi için çocuğun besin öğesini görmesi, mümkünse ona dokunması, tadını ve kokusunu hissetmesi ve bu ayrıntıları hafızasında birleştirerek kayıt etmesi gerekir.

Çocuklarda tat farkındalığını desteklemek için neler yapılmalıdır?

Çocuklar en uygun keyifli oldukları anlarda ve eğlenerek öğrenirler. Beslenme ortamının çocuk için eğlenceli hale getirilmesi bu açıdan kıymetlidir.

Ortamda bulunan dikkat dağıtıcıların azaltılması çocuğun beslenmeye ve tada odaklanmasını kolaylaştırır. Beslenme ortamının sade ve gürültüsüz bulunmasına dikkat edilmelidir.

Çocuğun besin öğelerine dokunması, tat ve kokularını hissetmesi tat farkındalığı gelişimi için kıymetlidir. Meyve ve sebzelerin satın alınmasından, yıkanma, soyulma ve doğranmasına, yemeğin hazırlanmasından servis yapılmasına kadar her evreye çocuğun dahil edilmesi tat farkındalığı gelişmenini kolaylaştırır.

Tat farkındalığı vakit ortasında kazanılan, yinelayan tecrübelerle geliştirilebilen bir marifettir. Beslenme sırasında tat bahisli konuşmalar yapmak, yiyeceklerin tatlarını isimlendirmek (ekşi limon, acı biber, lezzetli çorba, tuzu az, baharatı epey gibi) de tat farkındalığına gelişmenine katkı sağlar.

Lisan üzerinde fazlaca sayıda tat reseptörü vardı. Yiyeceklerin fazlaca çiğnenmesi ve ağızda gereğince tutulması daha fazla tat uyarısı sağlar. Bu da tat farkındalığı gelişmenini kolaylaştırır. Bu niçinle çocuklara erken yaşlarda yavaş yeme ve yiyecekleri ağızda gereğince tutma hüneri kazandırılması değerlidir.

Çocuklarda tat farkındalığı gelişmenini olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?

Çocuklarda tat farkındalığı gelişmenini olumsuz etkileyen temel faktörler; çocuğun ilgi, istek ve zevkleri göz gerisi edilerek yapılan beslenme, süratli beslenme, fazlaca sayıda besin öğesinin tatlarının ayırımı zorlaşacak seviyede karıştırılarak çocuğa sunulması ve ekran karşısında beslenmedir.

Çocuğun istek, gereksinim ve hazlarının dikkate alınmadığı, tüm denetimin ebeveynde olduğu beslenme tarzlarında tat farkındalığı gelişimi zordur.

Süratli beslenme hem çocuk birebir vakitte erişkinlerde bebir daha giden tat uyarısı ölçüsünü ve beslenmeden alınan hazzı azaltır. Bu da tat farkındalığı gelişmenini zorlaştırırı.

Ekran karşısında beslenen çocuklar çoğunlukla yiyecekleri görmeden ağızlarına gdolayırler. Ekrana odaklanma niçiniyle yiyeceğin tadı ve kokusunu gereğince hissedemezler. Bu durum tat farkındalığının gelişmenini olumsuz etkileyen kıymetli bir faktördür. Ekran karşısında beslenme ayrıyeten çocuklarda ekran bağımlılığı, konuşma bozukluğu, süratli yeme ve çok beslenmeye bağlı obezite üzere bir epey sıhhat sorununa niye olmaktadır.

Tat farkındalığı gelişmeninin yetersiz olmasının olumsuz tesirleri nelerdir?

Tat farkındalığı, sağlıklı ve kaliteli bir beslenme için çok değerlidir. Erken devirde tat farkındalığı kazanılmamış olması beslenme kalitesiniz olumsuz etkilemekte, ileri yaşlarda yeme bozuklukları gelişme ihtimalini artırmaktadır.