Pandemi sürecinde ‘zona’nın yaygın görüldüğünü belirten Prof. Dr. Engin, “Virüsün niye olduğu ağır telaş ve gerilim bağışıklığı zayıflatarak hastalığa yer hazırlıyor” dedi.
SUÇİÇEĞİNE niye olan “Varisella Zoster” virüsünün sebep olduğu ikincil bir hastalık olan zona, ekseriyetle 50 yaşın üzerinde ortaya çıksa da her yaşta görülebilir. Hem cildi birebir vakitte sonları tutan viral bir hastalıktır. Tüm dünyayı tesiri altna alan pandemi devrinde zona olaylarında artış görüldüğüne dikkat çeken Cilt Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin, bahisle ilgili şu ayrıntıları verdi:
Prof. Dr. Burhan Engin
SEBEPLERİ NELERDİR?
Varisella Zoster virüsü iki farklı hastalığa sebep olmaktadır. Birinci enfeksiyon suçiçeğidir. Çocuklarda daha yaygındır. Gövdeden başlayan ve saça gerçek yayılan içi su dolu döküntüler oluşur. Bir öbür niye olduğu enfeksiyon ise halk içinde ‘gece yanığı’ olarak bilinen zona (Herpes Zoster) hastalığıdır. Suçiçeği geçiren hastalar güzelleştikten daha sonra virüs, hudut sistemine ulaşır ve o bölgede uzun müddet etkisiz biçimde kalır. Vakit ortasında kimi hasta kümelerinde, bilhassa bağışıklığın zayıfladığı durumlarda zona olarak isimlendirilen hudut iltihabına yol açabilir.
HANGİ BELİRTİLERE YOL AÇAR?
Gece yanığı (zona) hastalığında evvel bedenin belli bir kısmında, tek taraflı yanma, batma, uyuşma, kaşıntı şikayetleri meydana gelir. Birkaç gün daha sonra o bölgede içi su dolu kabarcıklar oluşur. Ender olarak yorgunluk ve ateş görülebilir.
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Suçiçeği geçiren her bireyin zona olma ihtimali olsa da bu hastalık herkeste meydana gelmez. Birtakım risk kümeleri vardır. En değerli etken yaş ve hastanın bağışıklık sistemidir. Bağışıklık sistemi baskılanmış, beden direnci düşmüş şahıslarda zona gelişme riski artar. Kanser hastaları, kemoterapi tedavisi gorenler, HIV (AIDS) enfeksiyonlu şahıslar, lösemi, lenfoma, nakil olan hastalar, otoimmün hastalığı olanlar (bu niçinle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar) ve romatizma hastaları risk altındadır. Ateş, ağır gerilim, güneş yanığı, fizikî travma görülen bireylerde de risk yüksektir. 50 yaş ve üstü bireylerde risk fazlaca daha fazladır. Yaş ile birlikte hastalığın şiddeti de artar. 50 yaş üstü hastalarda döküntüler kaybolduktan daha sonra o bölgede ağrı devam eder. Aylarca hatta senelerca sürebilir. Bu sonların hasar görmesinden kaynaklanır.
BULAŞICI MIDIR?
Zona hastaları virüs bulaştırabilir lakin zona hastalığı olarak değil suçiçeği olarak bulaştırırlar. Hastalık hava yolu ile yahut derideki su dolu kabarcıklara direkt temasla bulaşır. Bu niçinle zona enfeksiyonu geçiren bir kişinin suçiçeği geçirmemiş hamile bayanlardan ve çabucak hemen aşı olmamış çocuklardan kendilerini izole etmeleri gerekir.
TEDAVİYE NE VAKİT BAŞLANMALI?
Zona tedavisine birinci 72 saatte başlanması önerilir. Asıl gaye ağrı denetimi sağlamak, bakteri enfeksiyonlarını engellemek ve postherpetik nevralji (iyileştikten daha sonra ağrıların drvam etmesi) gelişme riskini sonlandırmaktır. Tedavide antiviral ilaçlar kullanılır. Ek olarak yaşlı hastalarda yatak istirahati ve ağrı denetimi için ek tedaviler önerilebilir.
SUÇİÇEĞİNE niye olan “Varisella Zoster” virüsünün sebep olduğu ikincil bir hastalık olan zona, ekseriyetle 50 yaşın üzerinde ortaya çıksa da her yaşta görülebilir. Hem cildi birebir vakitte sonları tutan viral bir hastalıktır. Tüm dünyayı tesiri altna alan pandemi devrinde zona olaylarında artış görüldüğüne dikkat çeken Cilt Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin, bahisle ilgili şu ayrıntıları verdi:
Prof. Dr. Burhan Engin
SEBEPLERİ NELERDİR?
Varisella Zoster virüsü iki farklı hastalığa sebep olmaktadır. Birinci enfeksiyon suçiçeğidir. Çocuklarda daha yaygındır. Gövdeden başlayan ve saça gerçek yayılan içi su dolu döküntüler oluşur. Bir öbür niye olduğu enfeksiyon ise halk içinde ‘gece yanığı’ olarak bilinen zona (Herpes Zoster) hastalığıdır. Suçiçeği geçiren hastalar güzelleştikten daha sonra virüs, hudut sistemine ulaşır ve o bölgede uzun müddet etkisiz biçimde kalır. Vakit ortasında kimi hasta kümelerinde, bilhassa bağışıklığın zayıfladığı durumlarda zona olarak isimlendirilen hudut iltihabına yol açabilir.
HANGİ BELİRTİLERE YOL AÇAR?
Gece yanığı (zona) hastalığında evvel bedenin belli bir kısmında, tek taraflı yanma, batma, uyuşma, kaşıntı şikayetleri meydana gelir. Birkaç gün daha sonra o bölgede içi su dolu kabarcıklar oluşur. Ender olarak yorgunluk ve ateş görülebilir.
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Suçiçeği geçiren her bireyin zona olma ihtimali olsa da bu hastalık herkeste meydana gelmez. Birtakım risk kümeleri vardır. En değerli etken yaş ve hastanın bağışıklık sistemidir. Bağışıklık sistemi baskılanmış, beden direnci düşmüş şahıslarda zona gelişme riski artar. Kanser hastaları, kemoterapi tedavisi gorenler, HIV (AIDS) enfeksiyonlu şahıslar, lösemi, lenfoma, nakil olan hastalar, otoimmün hastalığı olanlar (bu niçinle bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar) ve romatizma hastaları risk altındadır. Ateş, ağır gerilim, güneş yanığı, fizikî travma görülen bireylerde de risk yüksektir. 50 yaş ve üstü bireylerde risk fazlaca daha fazladır. Yaş ile birlikte hastalığın şiddeti de artar. 50 yaş üstü hastalarda döküntüler kaybolduktan daha sonra o bölgede ağrı devam eder. Aylarca hatta senelerca sürebilir. Bu sonların hasar görmesinden kaynaklanır.
BULAŞICI MIDIR?
Zona hastaları virüs bulaştırabilir lakin zona hastalığı olarak değil suçiçeği olarak bulaştırırlar. Hastalık hava yolu ile yahut derideki su dolu kabarcıklara direkt temasla bulaşır. Bu niçinle zona enfeksiyonu geçiren bir kişinin suçiçeği geçirmemiş hamile bayanlardan ve çabucak hemen aşı olmamış çocuklardan kendilerini izole etmeleri gerekir.
TEDAVİYE NE VAKİT BAŞLANMALI?
Zona tedavisine birinci 72 saatte başlanması önerilir. Asıl gaye ağrı denetimi sağlamak, bakteri enfeksiyonlarını engellemek ve postherpetik nevralji (iyileştikten daha sonra ağrıların drvam etmesi) gelişme riskini sonlandırmaktır. Tedavide antiviral ilaçlar kullanılır. Ek olarak yaşlı hastalarda yatak istirahati ve ağrı denetimi için ek tedaviler önerilebilir.