SMA nedir, belirtileri neler? SMA hastalığı tedavisi var mı?

Leyla

Global Mod
Global Mod
25 Mar 2021
3,378
0
1
SMA ismi verilen Spinal müsküler atrofi, çoklukla bebekleri ve çocukları etkileyen kas hastalığıdır. Kesin bir tedavisi bulunmayan SMA hastalığı son devirde en hayli konuşulan sıhhat sorunları içinde yer alıyor.

Ender görülen bir hastalık olan SMA merkezi hudut sistemini ve iskelet kas sistemini etkileyen kalıtsal bir nöron hastalığıdır. Halk içinde Gevşek Bebek Sendromu olarak da bilinen SMA, dünyada olduğu üzere ülkemizde de çocukların hayatlarını kaybetmesine niye olabiliyor.

SMA HASTALIĞI NEDİR?

SMA (spinal müsküler atrofi), omurilikteki motor hudut hücrelerini etkileyerek, yürüme, yemek yeme yahut nefes alma kabiliyetini ortadan kaldırır. Bebekler için bir numaralı genetik vefat sebebidir. SMA, hayatta kalma motoru nöron geni 1’deki (SMN1) bir mutasyondan kaynaklanır.

Sağlıklı bir beşerde, bu gen kaslarımızı denetim eden hudutların fonksiyonu için kritik olan bir protein üretir. Onsuz, bu hudut hücreleri düzgün biçimde fonksiyon nazaranmez ve sonunda ölmez, bu da zayıflatıcı ve çoklukla ölümcül kas zayıflığına niye olur.

Başlangıç yaşı ve elde edilen en yüksek fizikî dönüm noktasına nazaran dört ana SMA tipi vardır: I, II, III ve IV.

Spinal müsküler atrofi (SMA) yalnızca bir durum değil, bir dizi hastalıktır. bir arada gruplandırıldığında, farklı SMA tipleri, nöromüsküler hastalığın ikinci önde gelen sebebini oluşturur.

SMA her 6.000 ila 10.000 canlı doğumda 1’de bulunur. Kistik fibrozis daha sonrası en sık görülen ikinci ölümcül otozomal resesif hastalıktır.

SMA’lı bireyler nefes almak ve yutmak üzere hayatın temel fonksiyonlarını yerine getirmekte zorlanırlar. tıpkı vakitte, SMA, bir insanın diğerleriyle münasebet kurma, düşünme ve öğrenme yeteneğini etkilemez.

SMA niçinLERİ

SMA çeşitlerinin birden fazla, SMN1 geni denilen bir genle ilgili bir sorundan kaynaklanmaktadır. Gen, motor nöronların olağan biçimde çalışması için gereken bir proteini gereğince yapmaz. Motor nöronlar parçalanırlar ve kaslara sinyal gönderemezler.

SMA’lı bir çocuk, her bir ebeveynden SMN1 geninin bir kopyasını alır. SMN1 genini yalnızca bir ebeveynden alan bir çocuk muhtemelen rastgele bir SMA belirtisi göstermez, lakin geni çocuklarına geçirebilir.

SMA’lı bireylerin ve ebeveynlerinin genetik testleri, birinin SMA’lı bir çocuğa sahip olma mümkünlüğünün belirlenmesine yardımcı olabilir.


SMA ÇEŞİTLERİ

Dört SMA tipi, hastalığın ciddiyeti ve semptomların başladığı yaşa göre sınıflandırılır:

Tip I, kimi vakit infantil başlangıçlı SMA yahut Werdnig-Hoffmann hastalığı olarak isimlendirilir. Tip I, bebekleri doğumdan itibaren 6 aya kadar etkilemeye başlar, bebeklerin birden fazla 3 aylık hastalık belirtileri gösterir. Bu SMA’nın en ağır halidir.

Tip II, 7-18 aylık çocukları etkilemeye başlar. Çocuklar bağımsız olarak oturabilir, lakin yürüyemez. Bu form orta ila daha şiddetli olabilir.

Kugelberg-Welander sendromu yahut çocuk SMA olarak da isimlendirilen Tip III, çocukları 18 aylıkken yahut ergenlik çağındaki üzere etkilemeye başlar. Çocuklar bağımsız olarak yürüyebilir, fakat kollarında ve bacaklarında zayıflık vardır ve sık sık düşebilir. Bu, çocuklarda SMA’nın en yavaşça formudur.

Tip IV, yetişkin SMA formudur. Belirtiler çoklukla 35 yaşından daha sonra başlar ve vakit ortasında yavaşça kötüleşir. Yavaş geliştiği için, tip IV SMA’lı birfazlaca kişi, semptomlar başladıktan yıllar daha sonraya kadar SMA’lı olduğunu bilmezler.

SMA BELİRTİLERİ

SMA belirtileri ciddiyetine ve başladığında kişinin yaşına bağlıdır. SMA tip I olan bebekler epey az kas tonusu, zayıf kaslar ve beslenme ve teneffüs sorunlarıyla doğarlar. SMA tip III ile semptomlar hayatın ikinci yılına kadar ortaya çıkmayabilir.

Tüm formlarında, SMA’nın temel özelliği kas atrofisinin eşlik ettiği kas zayıflığıdır. Bu, omurilikten iletilen denervasyon yahut büzülecek sinyalin kaybolmasının kararıdur.

Bu sinyal olağanda omurilikteki motor nöronlardan motor nöronun aksonu üzerinden kaslara iletilir. SMA’da, aksonlu motor nöronu yahut aksonun kendisi çalışmaz hale gelir. Çalışmayı durdurur.

SMA semptomlarının birçok, kas zayıflığının sekonder komplikasyonları ile ilgilidir. Bunlar kısmen terapi ile hafifçeletilebilir.


SMA TEDAVİSİ

çabucak hemen SMA için bir tedavi yoktur ve kalıtsal bir durum olduğu için bunu önlemenin bir yolu yoktur. birebir vakitte, tedavi insanların daha dolu hayatlar yaşamasına yardımcı olabilir.

Spinraza

Aralık 2016’da, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Besin ve İlaç Yönetimi (FDA), SMA’yı tedavi etmek için bir ilaç olan nusinersen’ı (Spinraza) onayladı. Bu durum için onaylanan birinci ilaçtır.

Spinraza SMA’daki altta yatan hasarı gaye alır, bu biçimdece semptomların gecikmesine, önlenmesine ve hatta bilakis çevrilmesine yardımcı olabilir. Sık görülen yan tesirler içinde teneffüs yolu enfeksiyonu ve kabızlık riski vardır. Ayrıyeten kanama ve böbrek sıkıntıları riski de olabilir.

Yardımcı aygıtlar

Ventilatörler, elektrikli tekerlekli sandalyeler ve bilgisayarlara değiştirilmiş erişim üzere yardımcı teknolojiler, SMA’lı bireylerin daha uzun yaşamalarını, daha faal olmalarını ve topluma katılmalarını sağlar.

Havalandırma bilhassa kıymetlidir. Bireyin zayıflığının ciddiyeti, hastalığın seyrini direkt tesirler. Şiddetli SMA’lı bebeklerde teneffüs hastalığı olabilir, zira nefesi destekleyen kaslar zayıftır.

Daha yavaşça SMA formları olan çocuklar daha uzun bir ömre sahip olmayı bekleyebilirler, lakin kapsamlı tıbbi takviyeye gereksinimleri olabilir.

Moleküler biyoloji SMA anlayışımızı geliştirmiştir. Gen replasmanı, motor nöronların kök hücre replasmanı ve SMN 2 geninin ekspresyonunu arttırma terapileri dahil olmak üzere birfazlaca deher neysel tedavi test edilmektedir.

SMA genetiktir ve bunu önlemenin bir yolu yoktur.

SMA aile hikayesi olan ebeveynlerin, bir aileye başlamadan evvel genetik danışmanlık almaları önerilir.

En ölümcülü Tip I olan evredir.