Hüseyin GÖKÇE
Türkiye’de yıllık 100 ton altın üretme amacı belirleyen altın madencileri, artan maliyetlerle bir arada, müsaade bedelleri, ruhsat fiyatları ve devlet katkı hissesi üzere dala özel ek maliyetlerle birlikte, bu maksattan giderek uzaklaşıldığını düşünüyor.
Dünyada ve Türkiye’de aşılama oranında artışa karşın salgının global iktisatta yarattığı şok dalgasının sürdüğünü söyleyen Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı ve TÜMAD Madencilik Genel Müdürü Hasan Yücel, bu süreçte memleketler arası ölçekte üretici ve tüketici meblağlarının da arttığını kaydetti.
“Madenin yatırım maliyeti yüzde 50 arttı”
Bu durumun ülkeleri ve insanları global bir enflasyon tsunamisiyle karşı karşıya getirdiğini vurgulayan Yücel, madencilik bölümünde de yeni yatırım maliyetinin yüzde 50 civarında arttığının altını çizerek, “Özellikle makine, ekipman ve inşaat maliyetlerindeki artışlar, madencilik dalının canını acıtıyor. Bu yüzden pandemi öncesi 155 milyon dolarla gerçekleştirilen bir yatırımın maliyeti bugün en optimist sayıyla 220 milyon dolara çıkmış durumda” tabirlerini kullandı.
“İlk yatırım maliyetinde yüzde 64 yükseliş var”
Bu şartlarda yatırım sonucu alınsa bile Euro cinsinden finansman maliyetinin yüzde 9’dan yüzde 13’e yükseldiğini aktaran Yücel, “Yüzde 13’lük faizin yanında sağlanan krediyi garantiye almak için sigorta talep edilmektedir. 2018 yılında 155 milyon dolarlık 5 yıl vadeli eşit taksitli yılda 2 ödeme yapılı bir finansmana toplamda 34 milyon dolar faiz öderken, 2021 yılında 220 milyon dolarlık birinci yatırım bedeli olan bir işletme için ödenecek faiz ölçüsü 90 milyon doları buluyor. Bu da bize bugün birinci yatırım bedelinin (finansman+faiz) yüzde 64’lük bir artışa karşılık geldiğini gösteriyor” diye konuştu. Hasan Yücel bu fiyattaki kredinin sigorta bedelinin ise 1 milyon dolardan 2 milyon dolara çıktığını bildirdi.
2020’de 1.75 milyar TL kurumlar vergisi ödendi
Yatırımın tam olarak hayata geçirilmesi için bu finansmanın de kâfi olmadığına değinen Yücel, arama çalışmalarının maliyetinin de geçen yıla oranla yüzde 50 civarında arttığını anlattı. Üretim maliyeti yanı sıra; kurumlar vergisi, devlet hakkı hissesi ve müsaade bedellerinde de arttığını lisana getiren Yücel, şu ayrıntıları verdi: “Eylül 2020 tarihinde devlet hakkı oranları altın-gümüş üretiminde yüzde 25 oranında artırıldı. Kurumlar vergisi 2020 yılında yüzde 20 iken, 2021 yılında yüzde 25’e yükseltildi. 2020 yılında altın madenleri toplamda 1 milyar 750 milyon lira kurumlar vergisi ödedi (250 milyon dolar). 2020 yılında altın madeni üreticileri 986 milyon lira (140 milyon dolar) devlet hakkı ödedi.”
Yücel, öteki yatırımcıların vergi ve prime tabi iken madencilerin ek olarak; ruhsat müsaade bedelleri, epeyce ağır orman müsaade bedelleri, altyapı hizmet bedelleri, kamulaştırma bedelleri, maden kapama ve rehabilitasyon bedelleri ve devlet hakkı bedeli ödediklerini söylemiş oldu.
“Gram altındaki artış kimseyi yanıltmasın”
2021 yılı prestijiyle 1 ons altın maliyetinin 1068 dolar düzeyindeyken, yılın sonunda bunun 1300 dolara çıkmasının beklendiğini anlatan Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı Hasan Yücel, arama harcamalarına yatırılan risk sermayesinin de dahil olduğu ‘her şey dahil maliyetin’ ise yıl sonunda 1650 dolar/ons olacağı öngörüsünde bulundu. Türkiye’de kur kaynaklı gram altın maliyetindeki artışın kimseyi yanıltmaması gerektiğini tabir eden Yücel, 2022 yılında pandeminin etkisinin azalarak fiyatın 1650 onsun altına inmesi halinde, altın madenciliğinin sürdürülebilir olmaktan çıkacağını kaydetti. Yücel, bunun da 100 tonluk altın üretme amacından uzaklaşma manasına geleceğini söylemiş oldu.
Türkiye’de yıllık 100 ton altın üretme amacı belirleyen altın madencileri, artan maliyetlerle bir arada, müsaade bedelleri, ruhsat fiyatları ve devlet katkı hissesi üzere dala özel ek maliyetlerle birlikte, bu maksattan giderek uzaklaşıldığını düşünüyor.
Dünyada ve Türkiye’de aşılama oranında artışa karşın salgının global iktisatta yarattığı şok dalgasının sürdüğünü söyleyen Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı ve TÜMAD Madencilik Genel Müdürü Hasan Yücel, bu süreçte memleketler arası ölçekte üretici ve tüketici meblağlarının da arttığını kaydetti.
“Madenin yatırım maliyeti yüzde 50 arttı”
Bu durumun ülkeleri ve insanları global bir enflasyon tsunamisiyle karşı karşıya getirdiğini vurgulayan Yücel, madencilik bölümünde de yeni yatırım maliyetinin yüzde 50 civarında arttığının altını çizerek, “Özellikle makine, ekipman ve inşaat maliyetlerindeki artışlar, madencilik dalının canını acıtıyor. Bu yüzden pandemi öncesi 155 milyon dolarla gerçekleştirilen bir yatırımın maliyeti bugün en optimist sayıyla 220 milyon dolara çıkmış durumda” tabirlerini kullandı.
“İlk yatırım maliyetinde yüzde 64 yükseliş var”
Bu şartlarda yatırım sonucu alınsa bile Euro cinsinden finansman maliyetinin yüzde 9’dan yüzde 13’e yükseldiğini aktaran Yücel, “Yüzde 13’lük faizin yanında sağlanan krediyi garantiye almak için sigorta talep edilmektedir. 2018 yılında 155 milyon dolarlık 5 yıl vadeli eşit taksitli yılda 2 ödeme yapılı bir finansmana toplamda 34 milyon dolar faiz öderken, 2021 yılında 220 milyon dolarlık birinci yatırım bedeli olan bir işletme için ödenecek faiz ölçüsü 90 milyon doları buluyor. Bu da bize bugün birinci yatırım bedelinin (finansman+faiz) yüzde 64’lük bir artışa karşılık geldiğini gösteriyor” diye konuştu. Hasan Yücel bu fiyattaki kredinin sigorta bedelinin ise 1 milyon dolardan 2 milyon dolara çıktığını bildirdi.
2020’de 1.75 milyar TL kurumlar vergisi ödendi
Yatırımın tam olarak hayata geçirilmesi için bu finansmanın de kâfi olmadığına değinen Yücel, arama çalışmalarının maliyetinin de geçen yıla oranla yüzde 50 civarında arttığını anlattı. Üretim maliyeti yanı sıra; kurumlar vergisi, devlet hakkı hissesi ve müsaade bedellerinde de arttığını lisana getiren Yücel, şu ayrıntıları verdi: “Eylül 2020 tarihinde devlet hakkı oranları altın-gümüş üretiminde yüzde 25 oranında artırıldı. Kurumlar vergisi 2020 yılında yüzde 20 iken, 2021 yılında yüzde 25’e yükseltildi. 2020 yılında altın madenleri toplamda 1 milyar 750 milyon lira kurumlar vergisi ödedi (250 milyon dolar). 2020 yılında altın madeni üreticileri 986 milyon lira (140 milyon dolar) devlet hakkı ödedi.”
Yücel, öteki yatırımcıların vergi ve prime tabi iken madencilerin ek olarak; ruhsat müsaade bedelleri, epeyce ağır orman müsaade bedelleri, altyapı hizmet bedelleri, kamulaştırma bedelleri, maden kapama ve rehabilitasyon bedelleri ve devlet hakkı bedeli ödediklerini söylemiş oldu.
“Gram altındaki artış kimseyi yanıltmasın”
2021 yılı prestijiyle 1 ons altın maliyetinin 1068 dolar düzeyindeyken, yılın sonunda bunun 1300 dolara çıkmasının beklendiğini anlatan Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı Hasan Yücel, arama harcamalarına yatırılan risk sermayesinin de dahil olduğu ‘her şey dahil maliyetin’ ise yıl sonunda 1650 dolar/ons olacağı öngörüsünde bulundu. Türkiye’de kur kaynaklı gram altın maliyetindeki artışın kimseyi yanıltmaması gerektiğini tabir eden Yücel, 2022 yılında pandeminin etkisinin azalarak fiyatın 1650 onsun altına inmesi halinde, altın madenciliğinin sürdürülebilir olmaktan çıkacağını kaydetti. Yücel, bunun da 100 tonluk altın üretme amacından uzaklaşma manasına geleceğini söylemiş oldu.