Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin fiili önderi El-Nahyan içinde gerçekleşen görüşme ve imzalanan mutabakatlar bir müddetdir gündemden düşmezken, kanlı bıçaklı Ankara ve Abu Dabi idareleri bağlantıları de olağanlaşma sürecine girdi. Son devirde ‘iyilik meleği’ rolünü üstüne alan BAE, Suriye ve İran ile de resmi temaslarda bulundu.
Türkiye, Orta Doğu ve Arap dünyasında ilgilerinin en problemli olduğu ülkelerden Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yeni bir sayfa açarken, BAE, Türkiye’ye 10 milyar dolarlık yatırım yapacağı taahhüdü verdi. BAE prensi Zayed El Nahyan ile Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz hafta Türkiye’de bir ortaya geldi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası içinde mutabakat imzalandı. Türkiye’nin ekonomik manada olmasa da dış siyasetteki pozisyonunu sağlamlaştırma ismine kıymetli olan bu muahedeler iki ülke içinde da olağanlaşmanın en büyük adımı olarak yorumlandı.
TÜRKİYE İLE YUMUŞAMA PERİYODU
BAE ve Türkiye münasebetleri birinci darbeyi Arap Baharı sırasında almış, iki ülkenin, Suriye, Akdeniz, Libya ve Katar üzere konularda farklı cephelerde yer almasının akabinde BAE’nin 15 Temmuz darbe teşebbüsüne dahil olmakla suçlanması ile tansiyon güzelce tırmanmıştı. Lakin son devirde yapılan muahedeler ve ziyaretlerle ilgilerde yumuşama devrine girildi. Bunların yansıması ise yalnızca ekonomik olmadı. BAE tarafınca 3.5 yıldır alıkonulan iş adamı Mehmet Ali Öztürk, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın durumu BAE önderi Zayed’e iletmesi daha sonrası özgür bırakıldı.
BAE sadece Türkiye ile değil, son periyotta izlediği dış siyaset ile Orta Doğu’da da barışın garantörü olma durumunda ısrar ediyor. Sırf Türkiye değil, yapılan son ataklar ile Suriye, İran, İsrail, Fransa ve Suudi Arabistan üzere ülkelerle de ekonomik ve siyasi bağları sağlamlaştırılıyor.
SURİYE’YE KRİTİK ZİYARET
BAE Dışişleri Bakanı Abdalla bin Zayed’in geçtiğimiz ay Suriye’nin başşehri Şam’a düzenlediği ziyaret, bugün milletlerarası kamuoyunun bir daha gündemine geldi. Reuters’ın aktardığı habere göre, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mekdad, BAE Dışişleri Bakanı Zayed’in geçen ay Şam’a yaptığı ziyaretin “cesur bir hareket” olarak yorumladı.
İranlı mevkidaşı ile Tahran’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Mekdad, bölgedeki öteki ülkelerin BAE meselai takip etmesini umduğunu söylemiş oldu. BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Tahnun bin Zayed bugün Tahran’a resmi ziyarette bulunacak. Ziyaretin, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad’ın Tahran ziyaretiyle eşzamanlı olması dikkat çekti.
İRAN’IN CAN SİMİDİ
Son periyotta bölgedeki barış elçisi rolüne soyunan BAE’de Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed’in kardeşi Pir Tahnoon, İran’ın üst seviye güvenlik yetkilisi Ali Shamkhani ile ikili bağları genişletmeyi ve bölgesel sorunları görüştü.
Devlet televizyonuna nazaran Shamkhani, “İstikrar ve güvenlik lakin bölge ülkeleri içinde daima diyalog ve işbirliği ile sağlanabilir.” dedi. BAE, geçen yıl İsrail ile diplomatik bir tanıma muahedesine vararak Tahran’la tansiyonu artırmıştı. Fakat art geriye yapılan ziyaretler ve açıklamalar yumuşama sürecine girildiğinin sinyallerini veriyor. BAE, uzun müddettir milletlerarası yaptırımlara maruz kalan İran için dış dünyaya bir ‘can simidi’ olarak hizmet ediyor.
MİLLETLERARASI TOPLUMA ACİL DAVET
Tüm bu yeni geliştirilen bağlarla birlikte BAE en sıkı müttefiklerini de unutmadı. BAE, Suudi Arabistan’a da takviyesini bir dahaleyen açıklamalarda bulundu. İran dayanaklı Husilerin Suudi Arabistan’a yönelik devam eden akınlarına karşı memleketler arası toplumu “acil ve kararlı bir tavır sergilemeye” çağırdı. BAE Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Yemen’deki Husiler tarafınca Suudi Arabistan’ın güneyinde sivil yerleşim alanlarına yönelik “silahlı insansız hava araçları (SİHA) ile düzenlenen sistematik saldırılar” şiddetle kınandı.
İSRAİL İLE SAVUNMA MUTABAKATLARI
Bölgedeki istikrarlar açısından değerli bir adım da İsrail ve BAE cephesinden geldi. İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden önde gelen şirketler içinde ekonomik mutabakatlar yapıldığı duyuruldu. İki ülke içindeki bağların geçen yıldan beri düzelmeye başlamasının akabinde bu mutabakatlar bölgedeki iyimserliği de güçlendiriyor.
İsrail hükümetine ilişkin şirket, BAE devlet denetimindeki savunma kümesi Edge ile insansız yüzey araçları yahut drone gemileri geliştirmeyi de kabul ederken, İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii, gelişen kargo dalına hizmet etmek için dört yolcu uçağını kargo uçaklarına dönüştürmek için Dubai’nin Emirates ile bir mutabakat imzaladı. ABD-BAE İş Kurulu tarafınca Dubai’de düzenlenen bir aktiflikte ABD’nin BAE Büyükelçisi vekili Sean Murphy, “Bu [proje] bölgedeki barışı genişleterek mümkün olan en son kilometre taşıdır.” dedi.
FRANSA’DAN 19 MİLYAR DOLARLIK SAVAŞ UÇAĞI SİPARİŞİ
Orta Doğu’da barış rüzgarları estiren Birleşik Arap Emirlikleri, Avrupa’yı da tesiri altına almak için harekete geçmekten çekinmedi. Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa’dan 19 milyar dolarlık savaş uçağı ve helikopter almak için adım attı. Fransa’nın muvaffakiyet öyküsü” olarak nitelendirilen mutabakat, Fransa ve İran Körfezi’ndeki en yakın müttefiki BAE’ni de yeterlice yakınlaştırdı. Fransa ve BAE, İran’ın nükleer kapasitesini geliştirme tehlikesinin yanı sıra, Suriye ve Lübnan’da emsal tasa ve siyasetler benimsemeleriyle ön plana çıkıyor.
Türkiye, Orta Doğu ve Arap dünyasında ilgilerinin en problemli olduğu ülkelerden Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yeni bir sayfa açarken, BAE, Türkiye’ye 10 milyar dolarlık yatırım yapacağı taahhüdü verdi. BAE prensi Zayed El Nahyan ile Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz hafta Türkiye’de bir ortaya geldi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası içinde mutabakat imzalandı. Türkiye’nin ekonomik manada olmasa da dış siyasetteki pozisyonunu sağlamlaştırma ismine kıymetli olan bu muahedeler iki ülke içinde da olağanlaşmanın en büyük adımı olarak yorumlandı.
TÜRKİYE İLE YUMUŞAMA PERİYODU
BAE ve Türkiye münasebetleri birinci darbeyi Arap Baharı sırasında almış, iki ülkenin, Suriye, Akdeniz, Libya ve Katar üzere konularda farklı cephelerde yer almasının akabinde BAE’nin 15 Temmuz darbe teşebbüsüne dahil olmakla suçlanması ile tansiyon güzelce tırmanmıştı. Lakin son devirde yapılan muahedeler ve ziyaretlerle ilgilerde yumuşama devrine girildi. Bunların yansıması ise yalnızca ekonomik olmadı. BAE tarafınca 3.5 yıldır alıkonulan iş adamı Mehmet Ali Öztürk, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın durumu BAE önderi Zayed’e iletmesi daha sonrası özgür bırakıldı.
BAE sadece Türkiye ile değil, son periyotta izlediği dış siyaset ile Orta Doğu’da da barışın garantörü olma durumunda ısrar ediyor. Sırf Türkiye değil, yapılan son ataklar ile Suriye, İran, İsrail, Fransa ve Suudi Arabistan üzere ülkelerle de ekonomik ve siyasi bağları sağlamlaştırılıyor.
SURİYE’YE KRİTİK ZİYARET
BAE Dışişleri Bakanı Abdalla bin Zayed’in geçtiğimiz ay Suriye’nin başşehri Şam’a düzenlediği ziyaret, bugün milletlerarası kamuoyunun bir daha gündemine geldi. Reuters’ın aktardığı habere göre, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mekdad, BAE Dışişleri Bakanı Zayed’in geçen ay Şam’a yaptığı ziyaretin “cesur bir hareket” olarak yorumladı.
İranlı mevkidaşı ile Tahran’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Mekdad, bölgedeki öteki ülkelerin BAE meselai takip etmesini umduğunu söylemiş oldu. BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Tahnun bin Zayed bugün Tahran’a resmi ziyarette bulunacak. Ziyaretin, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad’ın Tahran ziyaretiyle eşzamanlı olması dikkat çekti.
İRAN’IN CAN SİMİDİ
Son periyotta bölgedeki barış elçisi rolüne soyunan BAE’de Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed’in kardeşi Pir Tahnoon, İran’ın üst seviye güvenlik yetkilisi Ali Shamkhani ile ikili bağları genişletmeyi ve bölgesel sorunları görüştü.
Devlet televizyonuna nazaran Shamkhani, “İstikrar ve güvenlik lakin bölge ülkeleri içinde daima diyalog ve işbirliği ile sağlanabilir.” dedi. BAE, geçen yıl İsrail ile diplomatik bir tanıma muahedesine vararak Tahran’la tansiyonu artırmıştı. Fakat art geriye yapılan ziyaretler ve açıklamalar yumuşama sürecine girildiğinin sinyallerini veriyor. BAE, uzun müddettir milletlerarası yaptırımlara maruz kalan İran için dış dünyaya bir ‘can simidi’ olarak hizmet ediyor.
MİLLETLERARASI TOPLUMA ACİL DAVET
Tüm bu yeni geliştirilen bağlarla birlikte BAE en sıkı müttefiklerini de unutmadı. BAE, Suudi Arabistan’a da takviyesini bir dahaleyen açıklamalarda bulundu. İran dayanaklı Husilerin Suudi Arabistan’a yönelik devam eden akınlarına karşı memleketler arası toplumu “acil ve kararlı bir tavır sergilemeye” çağırdı. BAE Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Yemen’deki Husiler tarafınca Suudi Arabistan’ın güneyinde sivil yerleşim alanlarına yönelik “silahlı insansız hava araçları (SİHA) ile düzenlenen sistematik saldırılar” şiddetle kınandı.
İSRAİL İLE SAVUNMA MUTABAKATLARI
Bölgedeki istikrarlar açısından değerli bir adım da İsrail ve BAE cephesinden geldi. İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden önde gelen şirketler içinde ekonomik mutabakatlar yapıldığı duyuruldu. İki ülke içindeki bağların geçen yıldan beri düzelmeye başlamasının akabinde bu mutabakatlar bölgedeki iyimserliği de güçlendiriyor.
İsrail hükümetine ilişkin şirket, BAE devlet denetimindeki savunma kümesi Edge ile insansız yüzey araçları yahut drone gemileri geliştirmeyi de kabul ederken, İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii, gelişen kargo dalına hizmet etmek için dört yolcu uçağını kargo uçaklarına dönüştürmek için Dubai’nin Emirates ile bir mutabakat imzaladı. ABD-BAE İş Kurulu tarafınca Dubai’de düzenlenen bir aktiflikte ABD’nin BAE Büyükelçisi vekili Sean Murphy, “Bu [proje] bölgedeki barışı genişleterek mümkün olan en son kilometre taşıdır.” dedi.
FRANSA’DAN 19 MİLYAR DOLARLIK SAVAŞ UÇAĞI SİPARİŞİ
Orta Doğu’da barış rüzgarları estiren Birleşik Arap Emirlikleri, Avrupa’yı da tesiri altına almak için harekete geçmekten çekinmedi. Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa’dan 19 milyar dolarlık savaş uçağı ve helikopter almak için adım attı. Fransa’nın muvaffakiyet öyküsü” olarak nitelendirilen mutabakat, Fransa ve İran Körfezi’ndeki en yakın müttefiki BAE’ni de yeterlice yakınlaştırdı. Fransa ve BAE, İran’ın nükleer kapasitesini geliştirme tehlikesinin yanı sıra, Suriye ve Lübnan’da emsal tasa ve siyasetler benimsemeleriyle ön plana çıkıyor.